Tijdens dit traditionele Kerstconcert, het 5de in het harmonieuze kader van deze gotische kerk, hebben de organisten en solisten van de Onze Lieve Vrouw ten Zavelkerk composities voor Kerst laten klinken om het concert tot slot te eindigen met traditionele kerstliederen.
De kerk heeft twee prachtige orgels. Het grote orgel, gebouwd door Goynaut in the XVIIIde eeuw, werd in de XXste eeuw hersteld door de orgelbouwer Georg Westenfelder. Dit orgel heeft een karakter van vier juiste tertsen, wat perfect geschikt is voor het klassiek Frans repertoire. Het orgel bevindt zich in een prachtige XVIIde eeuwse orgelkast, de enige die nog in Brussel bestaat, vervaardigd door schrijnwerker-meubelmaker Jean Van Gelder.
Het tweede orgel is een koororgel, gebouwd door Rudi Jacques uit Dinant, die nog het traditionele vakmanschap beoefent. Dit orgel, ingehuldigd in 2011, vult het grote orgel perfect aan : dezelfde toonhoogte maar met een zachter karakter (twee juiste tertsen), wat goed past bij het spelen van Duitse composities. Twee van de drie titularis-organisten van de kerk, Roland Servais en Arnaud Van de Cauter, zullen samen of om de beurt spelen.
Naast het orgel, hoort u op dit kerstconcert een instrumentaal ensemble bestaande uit twee violen (Maia Siberstein en Marrie Mooij), een altviool (Madoka Nakamaru), een cello (Michel Boulanger) en een trompet (Niranjan Wijewickrema). Het vocaal ensemble wordt gevormd door Claire-Hélène Inglese, sopraan, en Olivier Berten, bariton.
Programma
Cantate voor de eerste Kerstdag: « Göttlichs Kind, lass mit Entzücken » « Goddelijk Kind, kom met vreugde » G.Ph. Telemann (1681-1767)
Georg Philipp Telemann werd geboren in Duitsland. Op zijn twaalfde jaar componeerde hij al zijn eerste opera, Sigismond. Terwijl hij rechten studeerde in Leipzig, stichtte hij een muziekschool. Hij werd organist in 1704 en componeerde vele kerkmuziekwerken, vooral cantates. Telemann ontmoette Händel in Halle en samen volgden zij compositie-lessen. Zij zullen hun leven lang vrienden blijven. Hij wordt ook de peetoom van één van Bach’s zonen. Hij zal lange tijd werken als organist in Hamburg.
Aria « Et incarnatus est » W.A. Mozart (1756 – 1791)
Mozart werd in Salzburg geboren en overleed in Wenen. Zijn genie en virtuositeit laten niemand onverschillig : spreekt men niet over “de goddelijke Mozart” ? Op 5-jarige leeftijd leert hij klavecimbel spelen, daarna viool en orgel. Voor hij kon lezen, ontcijferde hij al partituren. Deze “Et incarnatus est” is een uittreksel van de Mis in c mineur. Mozart brengt ons hiermee in een extatische sfeer.
Fragmenten uit het “Kerstoratorium” J.S. Bach (1685 – 1750)
Eén van de drie oratoria van Bach : dit oratorium bestaat uit 6 cantates, waarvan drie voor de drie Kerstdagen. Een gedeelte is afkomstig uit profane composities van voor Bach’s tijd.
Traditionele kerstliederen (in arrangementen van John Rutter °1945)
Deze Londenaar, die ook zijn eigen koor heeft opgericht, schrijft hoofdzakelijk composities voor koren. Behalve zijn profane werken, bewerkt of arrangeert hij vele religieuze werken.
Dit concert zal met welbekende kerstliederen eindigen.
De Organisten en Solisten
ARNAUD VAN DE CAUTER
Sinds 2004 is Arnaud Van de Cauter titularis-organist van de kerk van Onze Lieve Vrouw ten Zavel te Brussel. Hij studeerde in België, Frankrijk en Duitsland, respectievelijk bij de Professoren Hubert Schoonbroodt, Jean Boyer (F) en Harald Vogel (D).
Sinds zijn jeugd werd hij via zijn vader al geconfronteerd met vragen over de interpretaties van de Gregoriaanse gezangen. Zijn vader zelf was organist en meester van de Kapel van Floreffe en daarna van de Abdij van Bonne-Espérance. Arnaud Van de Cauter studeerde Gregoriaanse zang bij Fabian Lochner (Conservatorium van Brussel) en Carlo Hommel (Groot Hertogdom van Luxemburg). Daarna zette hij zijn studies verder en interesseerde zich vooral aan de stellingen van Marcel Pérès (F), en recenter ook aan het onderzoek van Luca Ricossa (Schola Cantorum Basiliensis). Hij werkt regelmatig samen als organist met het ensemble Psallentes dat in 2000 werd opgericht door Hendrik Vanden Abeele (B).
Hij is leraar orgel aan de Académie St Grégoire te Doornik en aan de muziekacademie van Rixensart. Hij geeft ook les aan het Koninklijk Muziekconservatorium te Bergen (harmonie-praktijk en basso continuo), aan het IMEP - Institut Supérieur de Musique et de Pédagogie te Namen (gespecialiseerde methodologie voor het orgel) en aan het ICHEC Cultures te Brussel (muziekgeschiedenis).
Als oprichter en artistiek directeur van het Augustus-Orgel festival (Voce et Organo vzw – Brussel), programmeert en coördineert hij sinds 1997 de organisatie van concerten van oude muziek in de kerk van Onze Lieve Vrouw ter Kapelle te Brussel. Als concertist is hij vaak te beluisteren in België en in het buitenland, zowel als solist als met kamermuziekensembles. Hij werd op meerdere festivals uitgenodigd, zoals BOZAR, het festival van Wallonië en de festivals van Avignon en Toulouse-les-Orgues (F).
Arnaud Van de Cauter heeft onlangs het integrale werk van Peeter Cornet, een Brusselse componist, opgenomen. Peeter Cornet, begraven in de kerk van Onze Lieve Vrouw ten Zavel, was organist aan het hof van Albrecht en Isabella in het begin van de XVIIde eeuw. Deze dubbele CD kreeg 5 stemvorkjes in het tijdschrift «Diapason» in september 2009: (...) Arnaud Van de Cauter est parfaitement à la hauteur de la situation, et tout particulièrement dans les difficultés que Cornet glisse dans ses pièces. Sa technique brillante lui permet d'aligner d'impeccables diminutions en doigtés anciens autant que d'intégrer sans heurt une ornementation sophistiquée (...) Van de Cauter semble avoir résolu l'équation pas si simple du disque monographique (Xavier Bisaro).
Foto © Jean Deflandre
ROLAND SERVAIS
Na studies in de muziekwetenschap aan de universiteit van Louvain-la-Neuve (licentiaat in 1983 en doctoraat in 1986), kreeg Roland Servais de kans om lessen te volgen bij de organist Michel Chapuis aan het Conservatorium te Besançon (einddiploma in 1984 en een prijs voor perfectie in 1985).
Hij geeft orgel- en geschiedenislessen aan de Académie Saint-Grégoire te Doornik. Aan het IMEP te Namen was hij directeur van 1992 tot 1998, vervolgens werd hij secretaris van de Raad van Bestuur.
Als projectleider voor de bouw of restauratie van orgels werkte hij aan orgels in Moeskroen (Anoniem, 1776) en Ganshoren (Jacques, 1999), samen met Jean-Pierre Felix aan de orgels van Longueville (Golftus of Bremser, circa 1670), Waver (Loret, 1856), Gerpinnes (Anoniem, circa 1700), Glabais (Gheude, 1854), Leuze (Carlier, 1790), Vorst (Smets, 1ste helft XIXde eeuw), en samen met Benoît Mernier aan de orgels van Bourgeois (Deblieck, 2001) en van Namen (Deblieck, 2006).
Op vraag van Minister Robert Collignon, destijds verantwoordelijk voor het beheer van Erfgoed, realiseert en publiceert hij, met de hulp van vijf medewerkers, van 1994 tot 1998 in tien boekdelen de volledige inventaris van de orgels die zich in de Waalse regio bevinden (meer dan 1400 gerepertorieerde orgels).
Hij is vervangend organist in de Kerk Onze Lieve Vrouw ten Zavel sinds 1990, en werd er één van de titularissen in 2004.
MAIA SILBERSTEIN
Maia Silberstein is geboren in Davis, Californië. Ze begint haar carrière op haar 16-jarige leeftijd en speelt als soliste het vioolconcert van Tchaïkovsky samen met het Symfonieorkest van Sacramento.
Maia Silberstein behaalde een diploma in viool aan het Cleveland Institute of Music en aan de Juillard School in New York. Na twee jaar samenwerking met het Sartory String Quartet, nam zij het besluit om zich aan de oude muziek te wijden. Dankzij de steun van de Belgian American Educational Foundation en de Vlaamse Gemeenschap, zet zij haar opleiding voort bij Sigiswald Kuijken en François Fernandez aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel en beëindigt ze haar studies van barokviool met onderscheiding. In 1999 behaalt Maria Silberstein de tweede prijs in het Internationale Concours van Schmelzer in Oostenrijk.
Zij speelt in Europa, Azië, Noord- en Zuid Amerika aan de zijde van de beste huidige barok-gezelschappen zoals La Petite Bande, Ricercar Consort en de Arts Florissants, waarmee ze ook verschillende CD-opnames heeft gemaakt. Zij is ook eerste violiste bij de Italiaanse ensembles La Capella della Pieta dei Turchini en Academia Montis Regalis di Mondovi.
Maia Silberstein speelt eveneens kamermuziek aan de zijde van artiesten zoals Enrico Gatti, Philippe Pierlot en François Fernandez. Zij heeft trouwens ook haar eigen Renaissance-ensemble opgericht, la Zanetta.
MARRIE MOOIJ
Marrie Mooij, geboren te Middelburg, Nederland, studeert viool in de Jong Talent klas aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag. Gedurende die jaren maakt ze kennis met de Oude Muziek beweging en de historische uitvoeringspraktijk.
Haar interesse hiervoor brengt haar naar Brussel waar ze in 2007 barok viool studies aanvat, eerst bij Sigiswald en Sara Kuijken en, vanaf september 2009, bij François Fernandez.
In juni 2012, behaalt zij haar Master of Arts in de muziek met grote onderscheiding.
Ook ontvangt zij de Ingeborg Köberle prijs, een onderscheiding die jaarlijks wordt uitgereikt door het conservatorium van Brussel aan de twee meest verdienstelijke studenten.
Tijdens haar studiejaren, volgde zij vele Masterclasses, onder andere bij Ryo Terakado, Mira Glodeanu, Amandine Beyer en Alessandro Moccia. Zij treedt regelmatig op met verschillende orkesten in België en Nederland zoals Les Muffatti, La Petite Bande, Ricercar Consort, Concerto Barocco en De Swaen. Met haar eigen, in 2009 opgericht, ensemble 'Motus Animae' heeft zij veel concerten gegeven in Duitsland, Nederland en België. Op het Festival Oude Muziek Utrecht en het Musica Antiqua festival Brugge speelde het ensemble in 2011 en 2012 op het podium voor fringe concerten. In februari 2013, heeft Motus Animae een CD opgenomen met XVIIde en XVIII de eeuwse muziek uit München.
MADOKA NAKAMARU
Madoka Nakamaru, in 1981 in Japan geboren, begint al met viool op de jonge leeftijd van 3.
Later studeert ze viool aan het Tokyo-Geizyutu-Daigaku (Tokyo University of Arts and Music) waar ze haar Master diploma behaalt en kennis maakt met Oude muziek.
Haar grote interesse voor Oude muziek brengt haar naar België waar ze de studies voor barokviool aanvat.
In 2006, krijgt Madoka van zowel de Japanse als de Belgische overheid een beurs om te studeren bij Sigiswald Kuijken en Sara Kuijken aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel.
In 2009 behaalt ze het diploma.
Op dit moment, is Madoka een freelance muzikant.
Ze verleende haar medewerking voor zowel concerten als opnames bij verschillende ensembles in de wereld van de Oude muziek, zoals Les Muffatti, Il Gardelino, Les Agrémens, Orchestra Van Wassenaer, Currende, Bach Concentus Musicum, Bach Collegium Japan en Orchestra Libera Classica.
Haar interesse voor muziek is niet beperkt tot barokmuziek. Madoka speelde in 2006 het vioolconcerto van F. Mendelsohn met het Leipzig Kammer Orchestra, een prestatie die uitermate gewaardeerd werd.
MICHEL BOULANGER
Michel Boulanger studeerde aan het consevatorium van Brussel waar hij het Hoger Diploma cello, het Hoger Diploma kamermuziek en een Eerste Prijs barokcello behaalde.
Hij studeerde verder aan de Musikhochschule Köln en aan de Indiana University Bloomington (VS) bij Janos Starker.
Michel Boulanger is freelance musicus en actief op de internationale concertpodia met ensembles als La Petite Bande, L'Orchestre des Champs Elysées, Anima Eterna, Il Fondamento, Il Gardellino e.a.
In kamermuziekverband trad hij op in Europa, Brazilië, de V.S. en Japan en is hij te horen op diverse CD's.
Hij neemt regelmatig deel aan dans-, theater-, en improvisatieprojecten. Michel verdeelt zijn tijd tussen historische uitvoeringspraktijk, experimentele muziek, muziektheater en lesgeven.
In 2004 stond hij op de planken als acteur in Beste Vrienden, een theatervoorstelling voor kleuters van compagnie ‘Luxemburg’.
In 2003 richtte hij samen met Daniel Tanson TRAFFIK THEATER op met het doel kwaliteitsvol muziektheater voor kinderen te maken. Hij creëerde en speelde de muziek in Roodkapje (2004), Het Muzikale Huis (2007) en Peterke D.(2007).
Wanja, een muzikaal wintersprookje (2008) voor kinderen van 5 tot 10 jaar met muziek van G.Liget, behaalde in 2009 de duitse JUNGE OHRENpreis. TRAFFIK THEATER treedt op in talrjke festivals in heel Europa en was in 2012 te gast op het KIDS EURO festival te Washington. www.traffiktheater.be.
CLAIRE-HELENE INGLESE
Geboren in Brussel in 1984, is Claire-Hélène (Clara) Inglese een Belgisch-Italiaanse sopraan, gediplomeerd van de conservatoria van Brussel (Baccalureaat ; 2010), van Maastricht (Erasmus, 2011) en van het « l’Institut de Musique et de Pédagogie » van Namen waar zij een Masters behaalde in de lyrische zang met de Grootste Onderscheiding tijdens het recital ter gelegenheid van het afsluiten van haar studies (2012).
Al tijdens die studies maakte zij haar eerste lyrische optredens in de rollen van Mabel (The Pirates of Penzance, van Gilbert en Sullivan), Bastienne (Bastien und Bastienne, van Mozart), Gretel (Hansel und Gretel, van Humperdinck) en Thérèse (Les Mamelles de Tiresias, van Poulenc), met een mise en scène van het Conservatorium van Maastricht, in samenwerking met Opera-Zuid.
In de kunst van het Belcanto kreeg zij de kans om zich met Nelly Miricioiu, tijdens diverse masterclasses en bij de Bel Canto Summer School (International Vocal Competition te ‘s-Hertogenbosch, 2011) te vormen, alsook bij Mirella Freni (Modena, 2012), Renata Scotto aan het Opera Studio Santa Cecilia (Rome, Academia Nazionale di Santa Cecilia, 2012), en Luciana Serra aan het Teatro delle Muse (Ancona, L’Arte del Belcanto, 2013).
Zij perfectioneerde haar repertorium met de pianisten en maestri di canto David Miller, te Brussel en Luca Gorla, in Milaan. Zij nam deel aan het concert “Nuovi talenti” in 2012, in het Auditorium Parco della Musica te Rome.
Daarenboven leende Claire-Hélène Inglese haar stem voor een televisieserie van de BBC « Parade’s End » onder de leiding van de dirigent en componist Dirk Brossé. Zij is ook vaak gevraagd om op te treden in het “The Music Village” (Brussel).
Zij maakt thans deel uit van het Ensemble van organisten en solisten van de kerk Onze-Lieve-Vrouw ten Zavel te Brussel, waar zij regelmatig samenwerkt met de organisten Arnaud Van De Cauter, Benoît Mernier en Roland Servais.
Claire-Hélène Inglese is tevens licentiate in Romaanse talen en letterkunde (Facultés universitaires Saint-Louis en de Université Catholique de Louvain, 2007) en schreef bij het afronden van haar studies een thesis, onder de leiding van Myriam Watthee-Delmotte : « La poétique du voir et de la voix dans les oeuvres narratives de Pierre Jean Jouve ».
Naderhand onderwees zij Frans, theater, geschiedenis en Latijn in het hoger en lager middelbaar. Zij bereidt thans verschillende werken voor in samenwerking met Estelle Mathey, onderzoekster et doctoranda in de moderne literatuur (UCL) en Myriam Watthee-Delmotte (hoogleraar aan de UCL en literaire critica).
OLIVIER BERTEN
Na communicatie- en multimediastudies, studeerde Olivier Berten aan het Conservatoire Royal van Brussel, waar hij een hoger diploma operazang behaalde onder leiding van Marcel Vanaud. Hij vervolmaakte zich in lied en melodie bij Udo Reinemann en andere grote meesters in deze discipline aan de conservatoria van Amsterdam, Metz en Brussel. Hij studeert barokzang bij Monique Zanetti en Greta De Reyghere. Tijdens het seizoen 2004-2005 maakt hij deel uit van de Operastudio Vlaanderen te Gent.
Men vindt hem regelmatig terug op de podia van de Munt (Eliogabalo, Werther, Orlando furioso), de Vlaamse Opera (Villa Vivaldi) en de Opéra Royal de Wallonie (Ne criez pas au loup en Sybil et les silhouettes). Ook werkt hij samen met ensembles zoals het Orchestre Philharmonique de Liège (L’enfant et les Sortilèges), Symfonieorkest Vlaanderen (Rossini for kids) en La Petite Bande (Mattheüspassie). Hij is vast lid van de ensembles Scherzi Musicali, Vox Luminis en Cappella Pratensis met wie hij opnames maakt die steevast goed onthaald worden zowel door critici als door het publiek.
NIRANJAN WIJEWICKREMA
Na de Academie voor Muziek in Grez-Doiceau, studeerde Niranjan Wijewickrema muziek aan de Koninklijke Conservatoria voor Muziek te Brussel en te Bergen en won de eerste prijs voor Muziektheorie, Muziekgeschiedenis en Geschreven Harmonie alsook the Hoger Diploma voor gespecialiseerde Muziektheorie.
Hij studeerde trompet bij Pierre Thibaud (Parijs) en Jerome Callet (New York) en haalde daarna een licentiaatdiploma in trompet aan het IMEP te Namen (klas van Antoine Acquisto) en een diploma van orkesttrompet aan de Hochschule für Musik in Keulen in de klas van Friedemann Immer.
Bij laatstgenoemde heeft hij zich in baroktrompet gespecialiseerd aan de Hogeschool voor de Kunsten van Amsterdam.
Als lid van het ensemble Tuba Mirum of directeur van de Belgian Baroque Soloists, treedt hij regelmatig op in Duitsland, Oostenrijk, België, Frankrijk, Spanje, Italië, Polen, Tsjechië en Nederland. Niranjan Wijewickrema is momenteel een promovendus aan de Universität für Musik in Karlsruhe.